Gelisimsel Rehberlik

GELİŞİMSEL REHBERLİK

Gelişimsel rehberlik  diğer yaklaşımlara göre daha kapsamlı bir rehberlik yaklaşımıdır.Gelişimsel rehberlik anlayışı, bireyi bir bütün olarak ele alarak, normal gelişim sürecinde bireyin zihinsel, duygusal, sosyal-psikolojik, fiziksel olan bütün yönleri ile kapasitesine en uygun bir gelişim düzeyi gösterebilmesi üzerinde odaklaşır.

Bu bakımdan diğer üç yaklaşımla kıyaslandığında, gelişimsel rehberlik programlarını benimseyen okullardaki problemli olan veya olmayan bütün öğrencilerin rehberlik hizmetlerinden çok daha etkin bir biçimde yararlanabilme olanakları vardır.

Gelişimsel rehberlik aslında kendisinden önceki rehberlik yaklaşımlarının, bireyin gelişiminin sürekliliğini gözden kaçırarak, daha sınırlı gelişim gereksinimleri üzerinde yoğunlaşmalarına ve rehberliği daha çok belli problem durumlarında verilen bir hizmet olarak anlamalarına bir tepki olarak doğmuştur. Öte yandan yaşam süre cinde bireyin çeşitli gelişim evrelerinden geççiği, her bir evrenin gelişim görevlerinin başarılabilmiş olması ölçüsünde sonraki evrelerdeki gelişim görevlerinin de başarılabileceği inancının giderek yerleşmesi, eski rehberlik anlayışlarını da etkileyerek, günümüzde gelişimsel rehberliğin etkisinin daha da artmasına neden olmuştur.

Gelişimsel rehberlikte her öğrencinin kendine özgü hedefleri olduğu anlayışından hareket edilir. O nedenle gelişimsel rehberlik yaklaşımını benimseyen danışmanlarla, okulda rehberlik hizmeti verecek olan yönetici, öğretmen ve diğer görevlilerin, çocukların gerek okulda gerekse okul dışında başarılı olabilmeleri için gerekli olan belli başlı becerileriyle deneyimleri hakkında bilgili olmaları gerekir.

Gelişimsel rehberliğin ilkeleri

Öğrencilere verilecek rehberlik hizmetlerinin programlanmasında ve sunulmasında “olmaz ise olmaz” anlamında bir takım ilkeler vardır. Hangi öğretim kademesinde olursa olsun ya da verilen hizmetin temel amacı ne olursa olsun, bütün rehberlik uygulamalarında geçerli olabilecek genel ilkeler olmakla birlikte, diğer rehberlik yaklaşımları için olduğu kadar, gelişimsel rehberlik uygulamalarında da asla vazgeçilemeyecek belli ilkeler bulunmaktadır. Gelişimsel rehberlik yaklaşımını esas alan rehberlik uygulamalarından beklenen verimin alınabilmesi, rehberlik uygulamalarında görev alan personelin öncelikle bu ilkeler üzerinde bir anlayış birliğine ulaşabilmiş olmalarını zorunlu kılar. Rehberlik uygulamalarında görev alan personelin belli ilkeleri dikkate alarak, ortak bir rehberlik anlayışı geliştirebilmeleri ölçüsünde, rehberlik ekibini oluşturan görevlilerin işbirliği yapabilmeleri daha da olanaklı hale gelecektir.

Gelişimsel rehberlik anlayışının başlangıcından bu güne değin, bu yaklaşımdan yana olan kimi yazarlar gelişimsel rehberliğin ilkeleri ile ilgili çeşitli listeler geliştirmişlerdir. Bu listelerin tümünü burada sıralamak olanaklı olmadığı gibi gerekli de değildir. Bu nedenle burada gelişimsel rehberlik alanında uzmanlaşmış yazarlardan derlenen bir ilkeler listesinin verilmesi yeterli görülmüştür. Muro ve Kottman tarafından geliştirilen bu listede, gelişimsel rehberliğin ilkeleri şöyle sıralanmaktadır:

Gelişimsel rehberliğin dayandığı temel ilkeler:

• Rehberlik ve psikolojik danışmaya bütün çocukların gereksinimi vardır.

• Gelişimsel rehberlik ve psikolojik danışma, çocuğun öğrenmesi üzerinde

odaklaşır.

• Gelişimsel rehberlik programlarında öğretmenlerle danışmanların ortaklaşa

işlevleri vardır.

• Planlı ve düzenli bir rehberlik programı, gelişimsel rehberliğin hayati derecede önemli bir parçasını oluşturur.

• Gelişimsel rehberlik çocuğun kendini anlamasına, kendini kabul etmesine ve

kendini geliştirmesine önem verir.

• Gelişimsel psikolojik danışma ve rehberlik, cesaretlendirme sürecine önem

verir.

• Gelişimsel rehberlikte belli bir noktaya ulaşmaktan çok, gelişimin gidişatına

önem verilir.

• Ekip yaklaşımına dayalı bir gelişimsel rehberlikte, profesyonel uzmanlık hizmetlerine gerek duyulur.

• Gelişimsel rehberlik, çocukların özel gereksinimlerinin erkenden tanınmasını gerekli kılar.

• Gelişimsel rehberlikte psikolojiden yararlanmak esastır.

• Gelişimsel rehberliğin esasını çocuk psikolojisi ile çocuk gelişimi ve öğrenme

kuramları oluşturur.

• Gelişimsel rehberliğin esnek olduğu kadar ardışık bir özelliği de vardır.