REHBERLİK ve PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK PORTALI
Grup Rehberligi Etkinlikleri
BAZI GRUP REHBERLİĞİ ETKİNLİKLERİ
KAYIP ARANIYOR
AMAÇ: Öğrencilerin gözlem becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmak.
1. Öğrencilerden sınıfı dikkatle gözden geçirerek tüm arkadaşlarına bakmalarını isteyin
2. Bütün öğrencilerden her zamankinden farklı yerlere oturmalarını isteyin
3. Gönüllü bir yada birkaç öğrenci belirleyerek onun gözlerini kapamasını isteyin.
4. Bir öğrenciyi sınıftan çıkarın.
5. Gönüllü öğrenciden sınıfa 10 saniye baktıktan sonra kayıp öğrenciyi tesbit etmesini isteyin.
6. Diğer gönüllülerle süreci tekrar.
7. Aşağıdaki soruları yönelterek grup etkileşimini başlatın.
• Kayıp arkadaşlarınızı bulmaya çalışırken nelere dikkat ettiniz.
• Bütün kayıp arkadaşlarınızı bulmak aynı derecede kolay mıydı? Değilse niçin?
GÜVEN YÜRÜYÜŞÜ
AMAÇ: Öğrencilerin güven duygusunun önemini kavramalarına yardımcı olmak.
1. Aşağıdaki konuları tartışma başlatın.
• Birine güven duyduğunuz bir yaşantınızı hatırlıyor musunuz.
• Birinin size güven duyduğu bir yaşantınızı hatırlıyor musunuz.
2. Bu konularda yeterli sayıda örnek aldıktan sonra öğrencileri ikişerli gruplara ayırın.
3. Çiftlerden birer üyenin rehber olmasını isteyin. Diğer üyenin gözlerini bağlatın.
4. Sırayla rehberlerden diğer üyeyi sesle talimatlar vererek sıraların yerlerini değiştirerek yeniden düzenlediğiniz sınıfta dolaştırmalarını isteyin.(rehber diğer üyenin koluna girerek de bu işlemi gerçekleştirebilir. )
5. Gruplardaki rolleri değiştirdikten sonra süreci tekrar edin.
6. Aşağıdaki benzer sorularla grup etkileşimini başlatın.
• Birinin sorumluluğunu almak sizde nasıl bir duygu yaratır.
• Biri tarafından rehberlik edilmek sizde nasıl bir duygu yarattı.
KÜÇÜK FARKLAR
AMAÇ: Öğrencilerin insanlar arasındaki bir takım farklılıkların, onların daha iyi ya da kötü yapmayacağını anlamalarına yardımcı olmak.
1. Öğrencilerden kalemlerinin özelliklerini iyice inceledikten sonra onları masaya koyduğunuz sepete atmalarını isteyin.
2. Kalemleri karıştırın.
3. Öğrencilerden teker teker masaya gelerek kalemlerini bulmalarını isteyin.
4. Aşağıdaki soruları sınıf yönelterek grup etkileşimini başlatın.
• Kimler zorluk çekmeden kalemlerini bulabildi.
• Hangi özelliklerine bakarak kalemlerinizi ayırabildiniz.
• Sizi diğer insanlardan ayıran özellikler nelerdir.
GRUP HİKAYESİ
AMAÇ: Öğrencilerin açık ve açık olmayan iletişimleri ayırabilmelerine yardımcı olmak
1. Öğrencileri beşer kişilik gruplara ayırın.
2. Her gruba ikişer adet kağıt dağıtın.
3. Gruplara birer hikaye yazacaklarını belirtin ve aşağıdaki talimatı verin.
Elinizdeki kağıtlardan birine sırayla hepiniz birer cümle yazacaksınız. Ancak herkesin kendi cümlesini yazdıktan sonra kağıdı kendisinden sonra gelecek arkadaşının göremeyeceği şekilde kapatmasını istiyorum. Üçüncü turun sonunda hikaye bitecek.
4. Bütün gruplar işlemi tamamladıktan sonra sırayla hikayeleri okutun.
5. Hikayelerin okunması bittikten sonra aşağıdaki soruları sınıftakilere yöneltin.
• Hikayeler anlamlımıydı?
• Neden böyle bir sonuç çıktı.
6. Bu konuları tartıştıktan sonra 3, 4 ve 5. basamakları tekrar edin. Ancak bu kez öğrenciler cümleleri yazdıktan sonra kağıdı katlamayacaklar ve arkadaşlarının yazdıklarını görecekler.
7. Aşağıdaki soruları öğrencilere sorarak tartışmayı sürdürün.
• Sizin yanlış anladığınız bir yaşantınız oldu mu?
• İletişim kurarken karşımızdakinin mesajlarını anlamıyorsak başarılı bir iletişim kurabilir miyiz?
• Sizin başkasını yanlış anladığınız anlar oldu mu?
KAYNAK:Serdar ERKAN- Örnek Grup Rehberlik Etkinlikleri
DAVRANIŞI DEĞERLENDİRME
AMAÇ: Bazı davranışları analiz ederek yeni beceriler kazandırma
DÜZEY: 7-15 yaş
İŞLEM
Bu etkinliği yapmaya aşağıdaki açıklama ile başlayınız.
Bazı davranışlarımızın üzerinden geçip analiz ederek değerlendirerek de yeni sosyal beceriler kazanabiliriz. Genel olarak, uygun olmayan davranışlarımızın temelinde nasıl davranacağımıza ilişkin ipuçlarını bilmememiz ya da öğrenmemiş olmamız vardır. Aşağıdaki etkinlikler de size bu yönde yardımcı olabilir. Önce örnek etkinliği yapalım, sonda da diğer etkinlikleri yaparak üzerinde konuşalım.
Örnek Etkinlik:
Durum: Üç çocuk futbol oynarken biri topu sürekli ayağında tutmaktadır.
Buradaki doğru davranış: Çocuğun diğer arkadaşları ile oynaması
Uygun olmayan davranış: Çocuğun topu ayağında tutması
Etkinlik A:
Bir grup arkadaşlarınızla birliktesiniz. Bir arkadaşınız sürekli konuşulanları kesiyor ve diğerlerine konuşma fırsatı tanımıyor.
Buradaki doğru davranış……………………………………………………………………
Uygun olmayan davranış……………………………………………………………………
Etkinlik B:
Okulun bahçesinde bir çocuk yalnız durmakta ve oyuna katılmamaktadır.
Buradaki doğru davranış……………………………………………………………………
Uygun olmayan davranış……………………………………………………………………
HATAYI KABUL ETME VE BİR İSTEĞİ İFADE ETME
AMAÇ: Öğrencilerin yaptıkları davranışların sonuçlarını kabul etmeleri, özür dilemeleri
DÜZEY: 6-7 yaş
İŞLEM
1. Bölüm
Ali ile Ayşe iki arkadaştırlar. İkisi de okula yeni başlamışlardı. Bir gün Ayşe elindeki bir kitaba dikkatle bakıyor ve okumaya çalışıyordu. Ali geldi “ Ona ben bakacağım” diyerek kitabı Ayşe’nin elinden çekti, aldı. Ayşe kalakaldı.
1. Ayşe ve Ali kim?
2. Ayşe’nin elinde ne vardı?
3. Ali ne yaptı?
4. Ayşe ne hissetti?
5. Ayşe ne dedi?
6. bu aşamada Ali’nin davranışını sınıfla tartışınız ve gelen tepkilerin üzerinde konuşunuz. 7. soru ile çalışmayı sürdürünüz.
7. Şimdi Ali’nin ne yapması gerek? Ayşe’nin ne yapması gerek?
8. Ali özür dilemek için ne söylemeli, nasıl davranmalı?
9. Sen birisinden özür dilesen nasıl davranırsın? Ne söylersin?
10. Sana böyle bir davranışta bulunulsa neler hissedersin?
2. Bölüm
Bir Türkçe dersinde öğrencileri inciten veya kendilerinin bir başkasını inciten bir davranışların yazmalarını kompozisyon olarak isteyiniz ve size en etkileyici gelenleri sınıfta dramatize ettiriniz.(rol yaptırarak oynatınız)
SELAMLAŞMA
AMAÇ: Görgü kurallarını geliştirme
DÜZEY: 6-13 yaş
İŞLEM
Bugüne kadar siz, bir tanıdığınızın yanından “Merhaba, günaydın…” demeden geçtiniz mi? Neden?
Bugüne kadar bir tanıdığınız, yanınızdan “Merhaba, günaydın…” demeden geçti mi? Siz bu durumda ne hissettiniz?
DİNLEME
AMAÇ: Karşımızdaki kişilerle ilişkiyi başlatmaları için temel becerileri kazanma(Dinleme, konuşmayı başlatma)
DÜZEY: 6-15 yaş
Bu beceriyi basamaklara bölerek öğretiniz.
1. Konuşan kişinin yüzüne bakın
2. Söylenen üzerinde düşünüp, bunu da başınızı dinlediğinizi belirtecek biçimde sallayarak ya da “hı hı” diyerek karşınızdakine hissettirin.
3. Karşınızdakinin sözünün bitmesini bekleyin.
4. Söylemek istediğinizi ifade edin. Bunu da soru sorarak ya da duygularınızı ve fikirlerinizi söyleyerek ifade edin.
KONUŞMAYI BAŞLATMA
Basamaklar,
1. Karşınızdaki kişiyi “ Merhaba, Günaydın vb.” sözlerle, uygunsa el sıkarak selamlayın
2. “Nasılsınız? vb.” kısa bir giriş konuşması yapın
3. Karşınızdakinin siz dinleyip dinlemediği anlamaya çalışın
4. Konuşmak istediğiniz ana konuyu konuşmaya başlayın.
KAYNAK:Serdar ERKAN- Örnek Grup Rehberlik Etkinlikleri
Füsun AKKÖK-İlköğretimde Sosyal Becerilerin Geliştirilmesi
KAYIP ARANIYOR
AMAÇ: Öğrencilerin gözlem becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmak.
1. Öğrencilerden sınıfı dikkatle gözden geçirerek tüm arkadaşlarına bakmalarını isteyin
2. Bütün öğrencilerden her zamankinden farklı yerlere oturmalarını isteyin
3. Gönüllü bir yada birkaç öğrenci belirleyerek onun gözlerini kapamasını isteyin.
4. Bir öğrenciyi sınıftan çıkarın.
5. Gönüllü öğrenciden sınıfa 10 saniye baktıktan sonra kayıp öğrenciyi tesbit etmesini isteyin.
6. Diğer gönüllülerle süreci tekrar.
7. Aşağıdaki soruları yönelterek grup etkileşimini başlatın.
• Kayıp arkadaşlarınızı bulmaya çalışırken nelere dikkat ettiniz.
• Bütün kayıp arkadaşlarınızı bulmak aynı derecede kolay mıydı? Değilse niçin?
GÜVEN YÜRÜYÜŞÜ
AMAÇ: Öğrencilerin güven duygusunun önemini kavramalarına yardımcı olmak.
1. Aşağıdaki konuları tartışma başlatın.
• Birine güven duyduğunuz bir yaşantınızı hatırlıyor musunuz.
• Birinin size güven duyduğu bir yaşantınızı hatırlıyor musunuz.
2. Bu konularda yeterli sayıda örnek aldıktan sonra öğrencileri ikişerli gruplara ayırın.
3. Çiftlerden birer üyenin rehber olmasını isteyin. Diğer üyenin gözlerini bağlatın.
4. Sırayla rehberlerden diğer üyeyi sesle talimatlar vererek sıraların yerlerini değiştirerek yeniden düzenlediğiniz sınıfta dolaştırmalarını isteyin.(rehber diğer üyenin koluna girerek de bu işlemi gerçekleştirebilir. )
5. Gruplardaki rolleri değiştirdikten sonra süreci tekrar edin.
6. Aşağıdaki benzer sorularla grup etkileşimini başlatın.
• Birinin sorumluluğunu almak sizde nasıl bir duygu yaratır.
• Biri tarafından rehberlik edilmek sizde nasıl bir duygu yarattı.
KÜÇÜK FARKLAR
AMAÇ: Öğrencilerin insanlar arasındaki bir takım farklılıkların, onların daha iyi ya da kötü yapmayacağını anlamalarına yardımcı olmak.
1. Öğrencilerden kalemlerinin özelliklerini iyice inceledikten sonra onları masaya koyduğunuz sepete atmalarını isteyin.
2. Kalemleri karıştırın.
3. Öğrencilerden teker teker masaya gelerek kalemlerini bulmalarını isteyin.
4. Aşağıdaki soruları sınıf yönelterek grup etkileşimini başlatın.
• Kimler zorluk çekmeden kalemlerini bulabildi.
• Hangi özelliklerine bakarak kalemlerinizi ayırabildiniz.
• Sizi diğer insanlardan ayıran özellikler nelerdir.
GRUP HİKAYESİ
AMAÇ: Öğrencilerin açık ve açık olmayan iletişimleri ayırabilmelerine yardımcı olmak
1. Öğrencileri beşer kişilik gruplara ayırın.
2. Her gruba ikişer adet kağıt dağıtın.
3. Gruplara birer hikaye yazacaklarını belirtin ve aşağıdaki talimatı verin.
Elinizdeki kağıtlardan birine sırayla hepiniz birer cümle yazacaksınız. Ancak herkesin kendi cümlesini yazdıktan sonra kağıdı kendisinden sonra gelecek arkadaşının göremeyeceği şekilde kapatmasını istiyorum. Üçüncü turun sonunda hikaye bitecek.
4. Bütün gruplar işlemi tamamladıktan sonra sırayla hikayeleri okutun.
5. Hikayelerin okunması bittikten sonra aşağıdaki soruları sınıftakilere yöneltin.
• Hikayeler anlamlımıydı?
• Neden böyle bir sonuç çıktı.
6. Bu konuları tartıştıktan sonra 3, 4 ve 5. basamakları tekrar edin. Ancak bu kez öğrenciler cümleleri yazdıktan sonra kağıdı katlamayacaklar ve arkadaşlarının yazdıklarını görecekler.
7. Aşağıdaki soruları öğrencilere sorarak tartışmayı sürdürün.
• Sizin yanlış anladığınız bir yaşantınız oldu mu?
• İletişim kurarken karşımızdakinin mesajlarını anlamıyorsak başarılı bir iletişim kurabilir miyiz?
• Sizin başkasını yanlış anladığınız anlar oldu mu?
KAYNAK:Serdar ERKAN- Örnek Grup Rehberlik Etkinlikleri
DAVRANIŞI DEĞERLENDİRME
AMAÇ: Bazı davranışları analiz ederek yeni beceriler kazandırma
DÜZEY: 7-15 yaş
İŞLEM
Bu etkinliği yapmaya aşağıdaki açıklama ile başlayınız.
Bazı davranışlarımızın üzerinden geçip analiz ederek değerlendirerek de yeni sosyal beceriler kazanabiliriz. Genel olarak, uygun olmayan davranışlarımızın temelinde nasıl davranacağımıza ilişkin ipuçlarını bilmememiz ya da öğrenmemiş olmamız vardır. Aşağıdaki etkinlikler de size bu yönde yardımcı olabilir. Önce örnek etkinliği yapalım, sonda da diğer etkinlikleri yaparak üzerinde konuşalım.
Örnek Etkinlik:
Durum: Üç çocuk futbol oynarken biri topu sürekli ayağında tutmaktadır.
Buradaki doğru davranış: Çocuğun diğer arkadaşları ile oynaması
Uygun olmayan davranış: Çocuğun topu ayağında tutması
Etkinlik A:
Bir grup arkadaşlarınızla birliktesiniz. Bir arkadaşınız sürekli konuşulanları kesiyor ve diğerlerine konuşma fırsatı tanımıyor.
Buradaki doğru davranış……………………………………………………………………
Uygun olmayan davranış……………………………………………………………………
Etkinlik B:
Okulun bahçesinde bir çocuk yalnız durmakta ve oyuna katılmamaktadır.
Buradaki doğru davranış……………………………………………………………………
Uygun olmayan davranış……………………………………………………………………
HATAYI KABUL ETME VE BİR İSTEĞİ İFADE ETME
AMAÇ: Öğrencilerin yaptıkları davranışların sonuçlarını kabul etmeleri, özür dilemeleri
DÜZEY: 6-7 yaş
İŞLEM
1. Bölüm
Ali ile Ayşe iki arkadaştırlar. İkisi de okula yeni başlamışlardı. Bir gün Ayşe elindeki bir kitaba dikkatle bakıyor ve okumaya çalışıyordu. Ali geldi “ Ona ben bakacağım” diyerek kitabı Ayşe’nin elinden çekti, aldı. Ayşe kalakaldı.
1. Ayşe ve Ali kim?
2. Ayşe’nin elinde ne vardı?
3. Ali ne yaptı?
4. Ayşe ne hissetti?
5. Ayşe ne dedi?
6. bu aşamada Ali’nin davranışını sınıfla tartışınız ve gelen tepkilerin üzerinde konuşunuz. 7. soru ile çalışmayı sürdürünüz.
7. Şimdi Ali’nin ne yapması gerek? Ayşe’nin ne yapması gerek?
8. Ali özür dilemek için ne söylemeli, nasıl davranmalı?
9. Sen birisinden özür dilesen nasıl davranırsın? Ne söylersin?
10. Sana böyle bir davranışta bulunulsa neler hissedersin?
2. Bölüm
Bir Türkçe dersinde öğrencileri inciten veya kendilerinin bir başkasını inciten bir davranışların yazmalarını kompozisyon olarak isteyiniz ve size en etkileyici gelenleri sınıfta dramatize ettiriniz.(rol yaptırarak oynatınız)
SELAMLAŞMA
AMAÇ: Görgü kurallarını geliştirme
DÜZEY: 6-13 yaş
İŞLEM
Bugüne kadar siz, bir tanıdığınızın yanından “Merhaba, günaydın…” demeden geçtiniz mi? Neden?
Bugüne kadar bir tanıdığınız, yanınızdan “Merhaba, günaydın…” demeden geçti mi? Siz bu durumda ne hissettiniz?
DİNLEME
AMAÇ: Karşımızdaki kişilerle ilişkiyi başlatmaları için temel becerileri kazanma(Dinleme, konuşmayı başlatma)
DÜZEY: 6-15 yaş
Bu beceriyi basamaklara bölerek öğretiniz.
1. Konuşan kişinin yüzüne bakın
2. Söylenen üzerinde düşünüp, bunu da başınızı dinlediğinizi belirtecek biçimde sallayarak ya da “hı hı” diyerek karşınızdakine hissettirin.
3. Karşınızdakinin sözünün bitmesini bekleyin.
4. Söylemek istediğinizi ifade edin. Bunu da soru sorarak ya da duygularınızı ve fikirlerinizi söyleyerek ifade edin.
KONUŞMAYI BAŞLATMA
Basamaklar,
1. Karşınızdaki kişiyi “ Merhaba, Günaydın vb.” sözlerle, uygunsa el sıkarak selamlayın
2. “Nasılsınız? vb.” kısa bir giriş konuşması yapın
3. Karşınızdakinin siz dinleyip dinlemediği anlamaya çalışın
4. Konuşmak istediğiniz ana konuyu konuşmaya başlayın.
KAYNAK:Serdar ERKAN- Örnek Grup Rehberlik Etkinlikleri
Füsun AKKÖK-İlköğretimde Sosyal Becerilerin Geliştirilmesi
